Opis metody: metoda marży transakcyjnej netto polega na badaniu marży zysku netto, jaką uzyskuje podmiot w transakcji lub transakcjach z innym podmiotem powiązanym, i określeniu jej na poziomie marży, jaką ten sam podmiot uzyskuje w transakcjach z podmiotami niezależnymi, lub marży uzyskiwanej przez podmioty niezależne w porównywalnych transakcjach. Samą marżę netto można zdefiniować jako różnicę między łącznymi przychodami z analizowanej transakcji a poniesionymi kosztami, w tym także kosztami ogólnego zarządu. Ten szczególny typ kosztów odlicza się od przychodu uwzględniając stosunek, w jakim pozostaje uzyskany w związku z daną transakcją przychód do całkowitego przychodu zrealizowanego przez przedsiębiorstwo.
Analiza i porównanie marży netto
Podczas stosowania metody marży transakcyjnej netto należy zwrócić szczególną uwagę na różnice pomiędzy podmiotami, których marże są porównywane. Rozpatrzyć trzeba takie czynniki jak:
- konkurencja ze strony innych uczestników rynku i dóbr substytucyjnych,
- skuteczność i strategia zarządzania,
- pozycja rynkowa,
- różnice struktury kosztów oraz kosztu pozyskania kapitału,
- doświadczenie w działalności.
Techniczne aspekty metody marży transakcyjnej netto
Metoda marży transakcyjnej netto pod względem technicznym jest podobna do metody koszt plus. Cechą różnicującą obie metody jest dowolność wyboru analizowanego wskaźnika rentowności, w odniesieniu do którego badana jest marża netto. Wskaźnikiem tym mogą być przykładowo marża operacyjna czy zwrot z zaangażowanych aktywów bądź z zaangażowanego kapitału (a nie tylko narzut na kosztach jak w wypadku metody rozsądnej marży). Obie metody różni też fakt, że w kalkulacji ceny metodą MTN uwzględnia się koszty ogólnego zarządu. Marża operacyjna jest często wykorzystywana do określenia efektywności zarządzania finansowego firmy.
Wady i zalety metody marży transakcyjnej netto
Podstawową zaletą metody MTN jest fakt, że marże netto są w mniejszym stopniu niż marże brutto zależne od różnic w funkcjach realizowanych przez przedsiębiorstwa w porównywanych transakcjach. Dodatkowo przy użyciu tej metody nie jest wymagane przeprowadzenie dokładnej analizy funkcjonalnej w stosunku do stron transakcji innych, niż podmiot badany. Krytycy metody zwracają jednak uwagę na szereg jej wad. W metodzie marży transakcyjnej netto są brane pod uwagę czynniki mające niewielki lub marginalny wpływ na zysk realizowany na transakcji, takie jak np. jakość i koszty zarządzania. Inną wadą jest analizowanie transakcji z punktu widzenia tylko jednego z zaangażowanych w nią podmiotów, co może wpłynąć na zafałszowanie wniosków i wyników osiąganych dzięki zastosowaniu metody MTN.
Porównywalność transakcji: wymagana przepisami rozdziału 2 Badanie porównywalności transakcji w związku z rozdziałem 3 Metody weryfikacji cen Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.
Metoda marży transakcyjnej netto – wzór
Wzór matematyczny: CT = (KB + KP + KOZ) * (1 + m)
gdzie:
CT – cena transferowa
KB – koszty bezpośrednie
KP– koszty pośrednie związane z transakcją
KOZ -koszty ogólnego zarządu proporcjonalnie przypadające na transakcję
m – marża zysku wyrażona procentowo (oparta na wskaźnikach rentowności wyliczonych dla transakcji niekontrolowanej)